همهساله میلیونها پروانه از کانادا و آمریکا به مکزیک مهاجرت میکنند. تماشای مهاجرت پروانهها تجربهای فراموشنشدنیست. اما مهاجرت این پروانهها چندیست که با مشکلاتی مواجه شده است.
شاه پروانه نارنجی – قرمزنسل شاهپروانه نارنجی – قرمز در خطر است. بنیاد جهانی طبیعت (World Wide Fund for Nature) اعلام کرده است که شمار این نوع پروانهها به شدت کاهش یافته است.
سفر طولانی پروانههاشاهپروانههای نارنجی – قرمز هر پاییز تا ۴۰۰۰ کیلومتر میپیمایند و از کانادا و آمریکا خود را به مکزیک میرسانند. این پروانههای زیبا هنگام بهار باز به قلمرو پیشین خود باز میگردند. هیچ حشرهای در جهان نیست که بتواند راهی چنین طولانی بپیماید.
حرفهایها و مسافتهای طولانیمسیر طولانی مهاجرت در حدود دو تا سه ماه پیموده میشود. هر شاهپروانه نارنجی – قرمز روزانه به طور متوسط ۷۰ کیلومتر پرواز میکند. روزهایی هست که آنها تا ۳۰۰ کیلومتر از مسیر تعیین شده را طی میکنند. آنها در بین راه از شهد گلهای مختلف تغذیه میکنند.
به دنبال گل دادن گیاهاناین گیاهان منبع اصلی غذای شاهپروانههای نارنجی – قرمز مهاجر هستند. پروانهها در مسیر مهاجرت به دنبال گلدادن این گیاهان هستند؛ گیاهانی که در مناطق استوایی تا مناطقی با آبوهوای معتدل در فاصله بین مکزیک تا کانادا رشد میکنند. استفاده از کودهای شیمیایی تاثیرات شدیدی بر این گیاهان و به طور غیرمستقیم تاثیری منفی بر مهاجرت پروانهها گذاشته است.
خورشید، جهتیاب پروانههامحققان دانشگاه کانزاس آمریکا گفتهاند که نور و گرمای خورشید راهنمای شاهپروانه نارنجی – قرمز مهاجر در مسیر خود به سوی قشلاق و بازگشت از آنجاست. اما میدان مغناطیسی زمین نیز در یافتن جهت حرکت به کمک پروانهها میآید. پرندگان نیز از این دو جهتیاب برای یافتن مسیر مهاجرت خود سود میجویند.
زمانی برای استراحتپروانهها پس از پایان سفر طولانی خود، در درههای کوهستان “سیرا مادره” در مکزیک استراحت میکنند. کاهش دما تا حدود صفر درجه سبب سستی پروانهها و تنبلی آنها میشود. حرکت پروانهها در چنین شرایطی به شدت کم میشود، تا آنها بتوانند چربیهای موجود در بدن خود را برای بازگشت ذخیره کنند.
برنامه حفاظت از پروانههامردم مکزیک به پروانه علاقهای ویژه دارند. این علاقه در افسانههای مختلف آنها نیز دیده میشود. آنها گمان میکنند که روح کودکان مرده در پروانههای رنگارنگ حلول میکند. به همین سبب است که آنها با تخریب محل مهاجرت پروانهها به شدت مخالفت میورزند.
پروژهای برای چند نسلپروانهها پس از خواب زمستانی خود را برای بازگشت آماده میکنند. پروانههای ماده معمولا در این فصل باردارند و در راه تخمریزی میکنند. به همین خاطر مهاجرت پروانهها را پروژهای برای چند نسل میخوانند، زیرا پروانههای ماده به ندرت قدرت بازگشت مییابند، اما فرزندانشان به مقصد میرسند.
کرم ابریشمکرمهای ابریشم در ابتدا بدنی راه راه دارند با رنگهای سفید، سیاه و زرد. این کرمها در بدن خود بسیاری از سمهای موجود گیاهی را جمعآوری میکنند و همین سمها سبب میشوند که جان آنها از حمله جانوران محفوظ بماند.
مهاجرت نسل بعدیاز زمان تخمگذاری تا تبدیل کرم به پروانه حدود ۲۵ روز طول میکشد. پروانههای تازه متولد شده آماده جفتگیری هستند. اما با شروع تابستان در کانادا و آمریکا علاقه به تکثیر در پروانهها کاهش مییابد و آنها با محکمتر شدن بالها آماده مهاجرت میشوند.
سفر بیخطرکنشگران زیستمحیطی به خاطر هموار کردن مهاجرت گروهی شاهپروانههاینارنجی – قرمز در نامهای که در روزهای میانی ماه فوریه سال جاری به روسای دولتهای کانادا، آمریکا و مکزیک ارسال شد، از آنها خواستند تا با هموار کردن مسیری بیخطر برای پروانهها از مهاجرت این زیباترین حشرات دنیا حمایت کنند.
مأخذ:
persian-star.org